Joga od wieków fascynuje ludzi na całym świecie jako praktyka łącząca ciało, umysł i duszę. Jednak jej prawdziwe bogactwo tkwi nie tylko w fizycznych asanach, ale przede wszystkim w filozoficznych zasadach, które kierują praktykujących ku życiu w zgodzie z sobą i światem. Yamy i Niyamy, zawarte w klasycznym dziele „Jogasutry” autorstwa Patańdžalego, są pierwszymi dwoma stopniami ośmiościeżowej ścieżki jogi (Ashtanga). Stanowią one moralne i etyczne fundamenty, które prowadza do samorealizacji i wewnętrznej harmonii.
Czym są Yamy i Niyamy?
Yamy i Niyamy można postrzegać jako zasady regulujące nasze interakcje z otoczeniem i z samym sobą. Yamy dotyczą zachowań w relacjach międzyludzkich, natomiast Niyamy odnoszą się do samodyscypliny oraz praktyk wspierających wewnętrzny rozwój.
Yamy – Uniwersalne zasady moralne
Yamy to wskazówki dotyczące naszego postępowania wobec innych. Oto pięć kluczowych zasad Yamy:
- Ahimsa (niestosowanie przemocy)
Ahimsa zachęca do traktowania każdej istoty z łagodnością i współczuciem. To nie tylko unikanie przemocy fizycznej, ale również świadome słowa i myśli, które nie ranią innych. - Satya (prawdomówność)
Satya podkreśla wagę bycia szczerym, ale z uwzględnieniem zasady Ahimsy – prawda nie powinna być używana jako narzędzie krzywdy. - Asteya (niekradzenie)
Asteya oznacza nieprzywłaszczanie sobie tego, co nie zostało nam dobrowolnie ofiarowane. Dotyczy to nie tylko przedmiotów materialnych, ale i niematerialnych, takich jak czas czy energia innych. - Brahmacharya (wstrzemięźliwość)
Brahmacharya zachęca do umiaru w zaspokajaniu zmysłów i kierowania energii na wyższe cele duchowe. - Aparigraha (niezaborczość)
Aparigraha to postawa niewiązania się do rzeczy materialnych i emocjonalnych. Uczy nas uwalniania się od przywiązań i zaakceptowania zmienności życia.
Niyamy – Zasady samodyscypliny
Niyamy wskazują na praktyki i postawy, które wspierają nasz rozwój osobisty i duchowy. Składają się z pięciu głównych zasad:
- Shaucha (czystość)
Shaucha odnosi się do utrzymania czystości ciała, umysłu i otoczenia. To praktyka dbania o higienę, zdrowe odżywianie oraz oczyszczanie negatywnych myśli. - Santosha (zadowolenie)
Santosha zachęca do akceptacji tego, co mamy, i bycia wdzięcznym za obecny moment. Uczy spokoju ducha niezależnie od zewnętrznych okoliczności. - Tapas (dyscyplina)
Tapas to praktyka samodyscypliny i konsekwentnego dążenia do celu. Oznacza wytrwałość w pokonywaniu trudności i rozwijaniu się. - Swadhyaya (samoobserwacja i studiowanie)
Swadhyaya odnosi się do refleksji nad sobą oraz studiowania tekstów duchowych, co prowadzi do głębszego zrozumienia siebie i świata. - Ishwarapranidhana (oddanie się wyższej mocy)
Ishwarapranidhana to uznanie obecności siły wyższej i poddanie się jej woli. Uczy pokory i zaufania do ścieżki życia.
Znaczenie Yamy i Niyamy w codziennym życiu
Dla początkujących praktykujących, Yamy i Niyamy mogą być drogowskazami pomagającymi wprowadzić harmonię do życia. Dla doświadczonych joginów są one nieustanną praktyką i przypomnieniem o celu jogi – osiągnięciu stanu jedności z samym sobą i wszechświatem.
Współczesne życie często prowadzi do poczucia chaosu i zagubienia. Yamy i Niyamy oferują ramy, które pomagają odzyskać równowagę, rozwijać współczucie, szacunek oraz wewnętrzny spokój. Przyjęcie tych zasad prowadzi do bardziej świadomego, odpowiedzialnego i harmonijnego życia.
Praktyczne wskazówki na start
- Rozpocznij od Ahimsy: Zwróć uwagę na swoje słowa, myśli i czyny, unikając wszelkiej formy przemocy.
- Każdego dnia znajdź chwilę na Swadhyayę: Medytuj, czytaj inspirujące teksty lub zapisuj swoje refleksje.
- Stawiaj na Santosha: Praktykuj wdzięczność za drobne rzeczy w codziennym życiu.
Yamy i Niyamy to uniwersalne zasady, które, niezależnie od wyznania czy kultury, mogą inspirować do głębszego zrozumienia siebie i relacji z innymi. Przyjęcie tych zasad jako integralnej części codziennego życia jest krokiem ku harmonii, samorealizacji i duchowemu oświeceniu. Dla wszystkich – zarówno początkujących, jak i zaawansowanych – są one latarnią oświetlającą ścieżkę ku głębszemu sensowi istnienia.
